PXL-doctoraatstudente 'maakt werk van' werkhervatting bij borstkankerpatienten

Ontwikkeling van een ergotherapeutische interventie als brug tussen zorgverlening en werk

In ons land zijn er alsmaar meer jonge vrouwen die te maken krijgen met een diagnose ‘borstkanker’. Momenteel krijgen jaarlijks ongeveer 10.000 Belgische vrouwen die diagnose. De screening en behandeling is de afgelopen jaren verbeterd en de overlevingskansen nemen toe. De ziekte zelf en de behandeling hebben echter nog heel wat gevolgen, die bij de patiënten en hun naasten veel vragen oproepen over hoe het verder moet in hun leven. Voor veel borstkankerpatiënten tussen 20 en 65 jaar is het kunnen werken belangrijk voor hun kwaliteit van leven maar tot op heden komt dit aspect zelden aan bod in de zorgverlening.

Met deze noden van borstkanker patiënten als vertrekbasis ontwikkelde Huget Désiron, die vandaag haar doctoraat hierover verdedigt (onderzoeksgroep Omgeving en Gezondheid, KU Leuven), een ergotherapeutische interventie die deze patiënten ondersteunt bij herwinnen van hun arbeidsparticipatie en daardoor bijdraagt aan hun levenskwaliteit. Een dergelijke interventie bestaat nog niet in België of andere landen.

Bij de ontwikkeling werd er stapsgewijs te werk gegaan. In een eerste stap werd duidelijk dat ergotherapeuten voor veel patiëntengroepen (vb. mensen met rugklachten, mensen met depressieve klachten) een belangrijke bijdrage leveren aan begeleiding van ‘werk’ en ‘werkhervatting’. Het onderzoek maakte ook duidelijk dat een ergotherapeutische bijdrage het hele multidisciplinaire team kan ondersteunen in hun inspanningen om deze patiënten te helpen bij behoud of het hervatting van het werk.

Via diepte-interviews bij ervaren ergotherapeuten en focusgroep gesprekken met deskundigen in onco-revalidatie werden hun inzichten en verwachtingen verzameld. Deze boden een overzicht van de stand van zaken en problemen met het werk bij borstkanker patiënten en van de huidige ondersteuning (of het gebrek eraan) vanuit de huidige Belgische gezondheidszorg. Gebruik makend van “Intervention Mapping” (IM) en met de noden van patiënten als basis, werd vervolgens de ergotherapeutische interventie verder ontwikkeld. Ook werd in kaart gebracht wie best met elkaar samenwerken om individueel maatwerk te leveren bij de ondersteuning naar werkhervatting voor borstkanker patiënten: de patiënte, de zorgverleners, haar werkgever en de sociale zekerheid.

De interventie kreeg de naam BRUG (Borstkanker Re-integratie vanUit Gezondheidszorg ) en omvat 5 fasen:

• De eerste fase bestaat uit het in kaart brengen van wat de persoon in kwestie kan, mag en wil doen (belastbaarheid). Tegelijk wordt in kaart gebracht wat er moet gedaan worden (zowel op het werk als wat er nodig is om aan het werk te kunnen gaan) (belasting). 
   In een tweede fase wordt dan vergeleken wat een patiënte aan mogelijkheden heeft en wat past bij wat er op haar werk moet gedaan worden. 
• In de derde fase worden de voorstellen op punt gezet om de patiënt te helpen bij het in balans brengen van belastbaarheid en belasting. Als daarvoor bijkomende therapie of aanpassingen nodig zijn, worden die duidelijk gemaakt en wordt daarover overlegd met de betrokken personen: de patiënt, de werkgever, de bedrijfsarts, mutualiteit enz. 
• In een volgende, vierde, fase worden dan concrete doelstellingen besproken en wordt een plan van aanpak opgemaakt dat de acties die nodig zijn om het werk te hervatten helder formuleert (vb. welke datum kan gestart worden, hoeveel uren wordt gewerkt, welk werk kan gedaan worden enz.). 
• In de vijfde en laatste fase worden de gemaakte afspraken uitgevoerd en als dat nodig aangepast om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de specifieke situatie van de individuele patiënt en haar specifieke werksituatie.

Deze ergotherapeutische interventie voor de werkhervatting bij borstkanker patiënten wordt momenteel uitgetest in een door “Kom Op Tegen Kanker” gefinancierd project. Dit onderzoek loopt onder leiding van Prof. Godderis (KU Leuven); Prof. De Rijk (Maastricht University) en prof. Van Hoof (VUB) in het Jessa Ziekenhuis in Hasselt.

Verschenen

"PXL-doctoraatstudente 'maakt werk van' werkhervatting bij borstkankerpatienten" - LimburgActueel.be