Actief leren met muziek en beeld helpt anderstalige nieuwkomers om Nederlands te leren
Limburg telt als gevolg van haar mijnverleden heel wat meertalige kinderen. Tijdens de zomer van 2015 was er bovendien een immense stijging van vluchtelingenkinderen uit oorlogsgebieden. Door de verdubbeling van het aantal anderstalige nieuwkomers op school stonden heel wat leraren plots voor een nieuwe uitdaging: hoe breng je leerinhouden over aan kinderen die de schooltaal niet beheersen?
Scholen en onderzoeksgroepen gingen op zoek naar werkbare strategieën die optimale leerkansen konden bieden aan zowel eentalige als meertalige kinderen. In heel wat studies werd ingezet op activerende werkvormen waarin interactie en samenwerking tussen leerlingen centraal staan. Doorgaans lag de focus op taalsteun in de vorm van woordenschatonderwijs of het gebruik van thuistalen ter ondersteuning van het leerproces. De onderzoeksgroep “taalCULTuur” van de Hogeschool PXL koos ervoor meertalige kinderen in lagere scholen de schooltaal Nederlands aan te leren door middel van speciaal hiervoor ontworpen muzische workshops waarbij kinderen werden gestimuleerd te experimenteren met en te communiceren over hun ervaringen met muziek, beeld en drama.
De PXL-onderzoeksgroep taalCULTuur koos voor educational design research en interdisciplinariteit tussen taal, beeld, muziek en actief leren om het praktijkgericht onderzoek vorm te geven in nauwe samenwerking met het werkveld. Hiervoor werd een samenwerking opgezet tussen de departementen PXL-Education, PXL-MAD School of Arts en PXL-Music. De lectoren en studenten ontwierpen muzische workshops om de taalvaardigheid en het welbevinden van meertalige kinderen in de basisschool te verhogen. Dankzij de uitdagende opdrachten van de verschillende workshops lag de focus voor de kinderen eerder op muzisch werken. Echter, voor de leraar was taalverwerving een even belangrijk doel. Leraren gaven feedback op de bruikbaarheid van de handleiding en de toepasbaarheid van de muzische workshops in hun klas. Taal aanleren met muzische werkvormen was zowel voor hen als voor de kinderen heel inspirerend. Ze gaven aan dat het kader kansen creëert voor probleemoplossend en vakoverschrijdend werken.
De resultaten van het onderzoek taalCULTuur werden gepubliceerd in het boek ‘Vertaalde verbeelding’. Het boek heeft als doel leraren bewust te maken van de kracht van muzisch werken voor actieve taalverwerving. Enkel de unieke bundeling van de verschillende disciplines maakte een vernieuwende aanpak van dit niveau mogelijk.
Meer info: http://taalcultuur.pxl.be/nl/home/
Karen Reekmans
Catherine Roden
Christiaan Nauwelaerts