Sinds de coronacrisis ligt de wetenschapsjournalistiek onder vuur. Onder druk van de sociale media heeft het geloof van de publieke opinie in de rapportering over wetenschappelijk onderzoek een knauw gekregen. “Vandaag winnen de meest absurde complottheorieën veld” zegt Kristiaan D’Aout, professor Biologie aan de Universiteit van Antwerpen en Liverpool, in Gazet van Antwerpen van 11 januari 2022.
“Mensen wantrouwen de mainstream media en de experten die 'geselecteerd' lijken te zijn om een bepaald narratief te delen” schrijft Nathalie Van Raemdonck, onderzoeker aan SMIT-IMEC van de VUB, in Knack van 18 december 2020: “Onze samenleving bestaat uit veel kritische burgers en dat scepticisme richt zich helaas niet enkel tot bedenkelijke informatie. Zo zegt 20% van de twijfelaars geen betrouwbare informatie te vinden over vaccins”.
Wetenschapsjournalistiek vormt een belangrijke brug tussen wetenschap en maatschappij. Om vooruitgang te blijven voeden, moet het geloof in de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek een zo groot mogelijk vertrouwen en steun van de brede bevolking genieten. In dit focusproject willen we nu onderzoeken welke journalistieke technieken de kloof tussen reportages over wetenschap in de pers en burger kunnen overbruggen. Na een voorbereidende literatuurstudie zal een inventaris van Vlaamse wetenschapsjournalisten en media gemaakt worden. Door middel van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoekstechnieken zullen de studenten vervolgens peilen naar de knelpunten en mogelijke oplossingen in de sector: enquête, inhoudsanalyse en diepte-interviews met experten plus getuigen. Op basis van deze resultaten zal de projectuitvoerder een richtlijnenset ontwikkelen, waarmee zowel wetenschapsjournalisten als onderzoekers en overheid aan de slag kunnen. Wetenschappers beschouwen de pers immers nog altijd te veel als “stoorzender” in plaats van als “hulpmiddel”.